در دنیای امروز، انتخاب رشته دانشگاهی و به دنبال آن انتخاب شغل مناسب مرتبط با رشته تحصیلی یکی از چالش‌های فارغ‌التحصیلان محسوب می‌شود. در حال حاضر، انتخاب رشته دانشگاهی مناسب برای بسیاری از دانش‌آموزان و دانشجویان چالش‌برانگیز شده است و متاسفانه به دلیل داشتن اطلاعات اندک از رشته دانشگاهی مناسب با نیازهای جامعه و توانایی‌های خود بعد از سال‌ها تحصیل با مشکلات فردی و اجتماعی روبرو می‌شوند. داشتن مدرک دانشگاهی نه فقط ابزاری برای شغل آینده بلکه به‌عنوان مسیری مطمئن برای رشد و ترقی حرفه‌ای است؛ به دلیل اهمیت این موضوع، ایسنا در سلسله مطالبی به موضوع معرفی رشته دانشگاهی و موفقیت شغلی هر رشته می‌پردازد تا دانش‌آموزان و دانشجویان با انتخابی آگاهانه، مسیر شغلی آینده خود را انتخاب، موفقیت و ارتقاء جامعه را تضمین کنند در اولین گفت‌وگو به معرفی رشته هوش مصنوعی با عنوان «رشته دانشگاهی هوش مصنوعی؛ انقلابی نوین در زندگی روزمره» پرداختیم و در این گفت‌وگو توضیحاتی در مورد رشته روانشناسی ارائه خواهیم کرد.
آرزو مرادی تولائی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: این رشته در مقطع کارشناسی به ارائه مبانی و شاخه‌های اصلی می‌پردازد که شامل موارد زیر است:
· روانشناسی بالینی: رشته‌ای که تشخیص و درمان اختلالات روانی را ارزیابی می‌کند؛
· روانشناسی رشد: مطالعه تغییرات انسان از لقاح تا پیری است؛
· روانشناسی صنعتی-سازمانی: بهبود عملکرد و روابط در محیط کار را بررسی می‌کند؛
· روانشناسی اجتماعی: ارزیابی تاثیر اجتماع بر فرد و تعاملات بین افراد است؛
· روانشناسی شناختی: مطالعه فرآیندهایی مانند حافظه، تفکر و حل مسئله است و
· روانشناسی سلامت: به بررسی رابطه عوامل روانی-اجتماعی با سلامت و بیماری می‌پردازد.
وی افزود: فارغ‌التحصیلان کارشناسی این رشته در مقاطع ارشد و دکترا، بر روی یکی از این گرایش‌ها به صورت بسیار تخصصی متمرکز خواهند شد.
عضو سازمان نظام روانشناسی و مشاوره، در مورد شرایط ورود به این رشته گفت: ورود به این رشته، مانند سایر رشته‌ها، از طریق رقابت در کنکور سراسری میسر است. شرط اصلی، کسب رتبه و تراز لازم در زیرگروه مربوطه است. البته باید توجه کرد که شرایط ورود به مقاطع مختلف، متفاوت و به شرح زیر است:
· در مقطع کارشناسی: شرط ورود به این مقطع دارا بودن مدرک دیپلم و پیش دانشگاهی هر رشته‌ای و قبولی در کنکور سراسری است، البته معمولا دانش‌آموزان علوم انسانی و علوم تجربی علاقه بیشتری به این رشته نشان می‌دهند.
· کارشناسی ارشد: شرط ورود به این مقطع داشتن مدرک کارشناسی در هر رشته‌ای (اگرچه داشتن مدرک کارشناسی روانشناسی یا رشته‌های مرتبط مزیت محسوب می‌شود) و قبولی در آزمون کارشناسی ارشد است. این آزمون شامل دروس تخصصی مانند آمار، روش تحقیق، روانشناسی مرضی و رشد است.
· دکتری: دارا بودن مدرک کارشناسی ارشد در یکی از گرایش‌های روانشناسی و قبولی در آزمون دکتری که بسیار رقابتی و دشوار است.
این پژوهشگر روانشناسی سلامت در حوزه سایکودرماتولوژی در مورد معیارهای شخصیتی و یا هوشی افراد برای ورود به این رشته گفت: ورود به این رشته نیازمند هوش هیجانی (EQ) بالا در کنار هوش تحصیلی (IQ) است. مهم‌ترین ویژگی‌های یک روانشناس موفق عبارتند از:
۱. مهارت‌های ارتباطی قوی: توانایی گوش دادن فعالانه و همدلی واقعی با مراجعه‌کنندگان ضروری است.
۲. صبور و بی‌قضاوت بودن: توانایی همراهی با مراجعه‌کننده در مسیر درمان که ممکن است بسیار کند و پرچالش باشد، بدون اینکه در مورد وی قضاوت کند.
۳. ثبات عاطفی و سلامت روان: یک روانشناس باید ابتدا خودش از سلامت روان نسبی برخوردار باشد تا بتواند به دیگران کمک کند به عبارتی مدیریت هیجانات خود روانشناس، بسیار حیاتی است.
۴. کنجکاوی علمی و ذهن پرسشگر: روانشناسی علمی پویاست و یک روانشناس باید همواره مشتاق یادگیری و به روز کردن دانش خود باشد.
۵. رازداری و اخلاق‌مداری: پایبندی به اصول اخلاق حرفه‌ای و حفظ محرمانگی اطلاعات مراجعه‌کنندگان، رکن اصلی این حرفه است.
۶. توانایی حل مسئله: توانایی تحلیل مسائل پیچیده انسانی و یافتن راه‌حل‌های عملی نیز یکی از ویژگی‌های روانشناس است.
این متخصص در مورد بازار کار آینده این رشته بیان کرد: بازار کار روانشناسی بسیار متنوع و رو به گسترش است. با افزایش آگاهی جامعه نسبت به اهمیت سلامت روان، نیاز به متخصصان این حوزه نیز روزبه‌روز بیشتر می‌شود. فارغ‌التحصیلان می‌توانند در محیط‌های بسیار مختلفی مشغول به کار شوند، از جمله:
-مراکز درمانی: بیمارستان‌ها، کلینیک‌های روانشناسی و روانپزشکی، مراکز مشاوره؛
-مراکز آموزشی: مدارس (به‌عنوان مشاور مدرسه)، دانشگاه‌ها (به عنوان مدرس، هیات علمی یا پژوهشگر)؛
-سازمان‌ها و شرکت‌ها: به‌عنوان روانشناس صنعتی-سازمانی در حوزه منابع انسانی، جذب نیرو و بهبود فضای کاری؛
-مراکز پژوهشی: انجام تحقیقات علمی؛
-مطب‌های خصوصی: بعد از اخذ پروانه از نظام روانشناسی؛
-زندان‌ها، مراکز نگهداری از کودکان و نوجوانان، بهزیستی و...
مدرس دانشگاه بین‌المللی امام رضا (ع) درآمد این رشته را به عواملی مختلفی ازجمله مقطع تحصیلی، گرایش تخصصی، سابقه کار، شهر و محیط فعالیت (دولتی یا خصوصی) نسبت داد.
وی افزود: یک روانشناس با تجربه و متخصص که در مطب خصوصی خود فعالیت می‌کند، درآمد بسیار مناسبی می‌تواند داشته باشد. اما در ابتدای راه و در محیط‌های دولتی، درآمد معمولا متوسط است. علاقه و تعهد به کار، در کنار تخصص، کلید موفقیت مالی در این رشته است.
وی خاطرنشان کرد: محیط کار می‌تواند یک اتاق درمان در یک کلینیک دنج، یک محیط آکادمیک و پژوهشی در دانشگاه، یک محیط پویا در یک شرکت بزرگ یا یک محیط آموزشی در مدرسه باشد. تنوع محیط کار از جذابیت‌های این رشته محسوب می‌شود.
این متخصص حوزه اختلالات خلقی، شخصیت و همچنین مدیریت استرس و اختلالات روان تنی گفت: امیدوارم دانش‌آموزان با علاقه و اطلاعات کامل این رشته را انتخاب کنند و در ادامه مسیر از زیبایی‌های بی‌نظیرش لذت ببرند.
